Barcelona đang gây ấn tượng mạnh với đội hình trẻ trung bất ngờ dưới thời HLV Hansi Flick, nhưng liệu chiến lược này có thể mang lại thành công lâu dài cho đội bóng xứ Catalan trong bối cảnh khó khăn tài chính và áp lực thành tích?
Khi Hansi Flick đặt chân đến Camp Nou vào một đêm tháng 3 năm 2006 để chứng kiến Barcelona đánh bại Getafe, ông đã thầm nguyện một ngày nào đó sẽ trở thành HLV trưởng của đội bóng này. 18 năm sau, giấc mơ ấy đã thành hiện thực, nhưng trong một bối cảnh hoàn toàn khác biệt - một Barcelona đang đối mặt với khủng hoảng tài chính và buộc phải đặt niềm tin vào lứa trẻ.
Đội hình Barcelona hiện tại dưới sự dẫn dắt của Flick khiến nhiều người ngỡ ngàng bởi độ tuổi trung bình cực kỳ trẻ. Trong trận thắng Girona 4-1 vừa qua, đội hình xuất phát của Barca bao gồm nhiều cầu thủ dưới 21 tuổi như Lamine Yamal (17), Pau Cubarsí (17), Pedri (21), Alex Balde (20) và Marc Casadó (21). Thậm chí trên ghế dự bị còn có những cầu thủ còn trẻ hơn nữa, bao gồm một thủ môn 18 tuổi sinh ra ở Miami và một tiền vệ tấn công vừa mới tròn 16 tuổi.
Sự khác biệt này trở nên rõ ràng hơn khi so sánh với đội hình Barcelona năm 2006 dưới thời Frank Rijkaard - đội hình mà Flick đã chứng kiến trong chuyến viếng thăm Camp Nou năm đó. Khi ấy, cầu thủ trẻ nhất trong đội hình chính là Thiago Motta - 23 tuổi, trong khi phần lớn còn lại đều ở độ tuổi cuối 20.
Ngay cả những tài năng trẻ như Iniesta và Messi cũng chỉ được sử dụng một cách dè dặt. Rijkaard khi đó có trong tay những cầu thủ kỳ cựu như Xavi, Edmilson, Henrik Larsson, Sylvinho và Rafa Marquez để trông cậy, và ông không cảm thấy cần phải mạo hiểm với các cầu thủ trẻ.
Chiến lược đặt niềm tin vào lứa trẻ của Barcelona hiện tại xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó quan trọng nhất là tình hình tài chính khó khăn của câu lạc bộ. Cesc Fabregas - cựu cầu thủ trẻ của Barca, đã nhận định: "Những vấn đề kinh tế của Barcelona khiến họ buộc phải bắt đầu sử dụng tất cả các cầu thủ trẻ". Thực tế, CLB đang gánh khoản nợ hơn 1 tỷ euro, khiến họ khó có thể chi tiêu lớn trên thị trường chuyển nhượng để mua sắm những ngôi sao đắt giá.
Tuy nhiên, chiến lược này cũng đặt ra nhiều câu hỏi. Làm thế nào hệ thống đào tạo trẻ của Barcelona có thể liên tục tạo ra những tài năng xuất chúng như vậy, đặc biệt khi La Masia - học viện đào tạo trẻ nổi tiếng của họ - đã trải qua nhiều thay đổi và cắt giảm ngân sách? Câu trả lời có lẽ nằm ở sự kết hợp giữa công tác tuyển trạch xuất sắc và sức hấp dẫn vẫn còn nguyên vẹn của thương hiệu Barcelona.
Một câu hỏi khác đáng được đặt ra là: Liệu những cầu thủ trẻ này có thể chịu được áp lực khi thi đấu ở đấu trường Champions League - nơi đòi hỏi không chỉ tài năng mà còn cả bản lĩnh và kinh nghiệm? Và quan trọng nhất, liệu chiến lược này có thể mang lại thành công bền vững cho Barcelona, hay chỉ là giải pháp tạm thời trong giai đoạn khó khăn?
Fabregas - người đã rời Barcelona khi mới 16 tuổi vì thiếu cơ hội, đã chia sẻ góc nhìn thú vị về vấn đề này: "Các câu lạc bộ và cầu thủ có được kinh nghiệm trong quá trình này, nhưng đôi khi chính các huấn luyện viên phải trả giá. Khi Chelsea bị cấm ký hợp đồng với cầu thủ, [Frank] Lampard bắt đầu cho các cầu thủ trẻ như Mason Mount, Tammy Abraham và Reece James ra sân. Ai đã hy sinh vì kết quả? Frank Lampard".
Fabregas cũng nhấn mạnh rằng thời gian và sự kiên nhẫn mà các HLV như Arsene Wenger từng có để phát triển tài năng trẻ không còn tồn tại trong bóng đá hiện đại. Điều này chỉ xảy ra khi một câu lạc bộ bị buộc phải làm vậy - như trường hợp của Barcelona hiện nay.
Câu chuyện của Nano - một tài năng trẻ từng được kỳ vọng sẽ trở thành ngôi sao của Barcelona - cũng là một bài học đáng chú ý. Nano từng là cầu thủ trẻ nhất ra mắt Barca ở nhiều đấu trường, nhưng cuối cùng lại không thể trụ lại lâu dài tại Camp Nou. Điều này cho thấy việc đặt niềm tin vào tài năng trẻ không phải lúc nào cũng mang lại kết quả như mong đợi.
Tuy nhiên, Barcelona dưới thời Flick dường như đang đi theo một hướng khác. Họ không chỉ trao cơ hội cho một vài cầu thủ trẻ, mà là cả một thế hệ. Điều này có thể tạo ra một môi trường thi đấu thoải mái hơn cho các tài năng trẻ, khi họ được chơi bóng cùng những đồng đội cùng lứa tuổi.
Câu trả lời cho những câu hỏi trên sẽ dần được hé lộ trong thời gian tới, đặc biệt là khi Barcelona chuẩn bị đối đầu với AS Monaco trong trận ra quân Champions League. Đây sẽ là bài kiểm tra quan trọng cho đoàn quân trẻ của Flick, đặc biệt sau thất bại 0-3 trước chính đối thủ này trong trận giao hữu Gamper Tournament cách đây không lâu.
Trận đấu tới đây tại Stade Louis II - một sân vận động nổi tiếng với chất lượng mặt cỏ không tốt - sẽ là thử thách lớn cho các cầu thủ trẻ của Barcelona. Họ sẽ phải đối mặt không chỉ với một đối thủ mạnh, mà còn với áp lực của một trận đấu Champions League và điều kiện thi đấu không lý tưởng. Đây sẽ là cơ hội để Flick và các học trò của mình chứng minh rằng thất bại trong trận giao hữu chỉ là một tai nạn, và rằng đội bóng trẻ này đã sẵn sàng cho những thử thách lớn hơn.
Dù kết quả có ra sao, rõ ràng Barcelona đang đi một con đường khác biệt so với phần còn lại của bóng đá châu Âu. Họ đang đặt cược vào tương lai với những tài năng trẻ, trong khi vẫn phải đối mặt với áp lực phải giành chiến thắng ngay lập tức. Đây là một canh bạc táo bạo, nhưng cũng có thể là con đường duy nhất để Barcelona vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại và xây dựng nền móng cho tương lai.
Liệu canh bạc này có thành công? Chỉ có thời gian mới có câu trả lời. Nhưng một điều chắc chắn là, quyết định của Barcelona đang tạo ra một câu chuyện hấp dẫn trong bóng đá châu Âu. Họ đang thách thức quan niệm truyền thống rằng "bạn không thể giành chiến thắng với những đứa trẻ" - một câu nói nổi tiếng của Alan Hansen khi Manchester United trẻ trung bị đánh bại trong ngày khai mạc mùa giải 1995-96.
Nếu Barcelona thành công, họ có thể tạo ra một mô hình mới cho các câu lạc bộ lớn trong việc phát triển và sử dụng tài năng trẻ. Nếu thất bại, đó sẽ là bài học đắt giá về rủi ro của việc đặt quá nhiều trách nhiệm lên vai những cầu thủ còn non nớt. Dù thế nào, hành trình của Barcelona mùa này chắc chắn sẽ là một trong những câu chuyện đáng chú ý nhất của bóng đá châu Âu.
(Biên dịch từ ESPN)
Ngọc Thanh
