Những điều cần biết về quy định cấp biển số xe theo mã định danh từ 01/07

Dự kiến từ ngày 1/7, biển số xe máy, ô tô sẽ được cấp và quản lý theo mã định danh cá nhân của chủ xe.

Thế nào là biển số định danh?

Thông tin về biển số định danh được nêu trong dự thảo thông tư quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới do Bộ Công an ban hành, đang lấy ý kiến trong hai tháng, tính từ 14/3. Thông tư dự kiến có hiệu lực từ 1/7, thay thế Thông tư 58/2020/TT-BCA. Thuật ngữ “biển số định danh” hiện đang nhận được nhiều sự quan tâm của người dân.

Về định nghĩa, biển số định danh là biển số xe được cấp và được quản lý theo mã định danh của chủ xe. Biển số định danh phải bảo đảm là biển số có ký hiệu số seri, kích thước biển số và số màu biển số, theo quy định của thông tư về đăng ký xe.

• Đối với chủ xe là công dân Việt Nam: biển số xe được quản lý theo số định danh cá nhân. 
• Đối với chủ xe là người nước ngoài: biển số xe được quản lý theo số định danh của người nước ngoài, do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập, hoặc số thẻ thường trú, tạm trú.
• Đối với chủ xe là cơ quan, tổ chức: biển số xe được quản lý theo mã số thuế. Trường hợp không có mã số thuế thì được quản lý theo mã định danh điện tử của tổ chức do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập.

Đơn giản hơn, có thể nói rằng biển số định danh vẫn được cấp theo dạng giống như trước, chỉ khác nhau về cách quản lý. Trước đây thì biển số sẽ gắn liền với xe, còn giờ đây thì người nào biển số đó, biển số sẽ đi theo người.

Trường hợp xe hết niên hạn sử dụng, hư hỏng hoặc chuyển quyền sở hữu xe thì biển số xe đó được cơ quan đăng ký xe thu hồi và cấp lại khi chủ xe đăng ký xe khác thuộc sở hữu của mình. Số biển số định danh này được giữ lại cho chủ xe trong thời hạn 5 năm, kể từ ngày cấp giấy chứng nhận thu hồi đăng ký, biển số (giấy chứng nhận thu hồi). Quá thời hạn trên nếu chủ xe không đăng ký, cơ quan đăng ký xe sẽ thu hồi và đưa vào kho số để thực hiện đăng ký xe theo quy định.

Trường hợp chủ xe chuyển trụ sở, nơi cư trú đi tỉnh, thành khác (di chuyển nguyên chủ) thì được giữ lại biển số xe đó (không phải đổi biển số xe).

8 trường hợp được đề xuất phải thu hồi giấy chứng nhận đăng ký, biển số xe:

• Xe hỏng không sử dụng được, xe bị phá hủy do nguyên nhân khách quan.
• Xe hết niên hạn sử dụng hoặc không được phép lưu hành theo quy định của pháp luật.
• Xe bị mất cắp, chiếm đoạt không tìm được, chủ xe đề nghị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký xe.
• Xe miễn thuế nhập khẩu hoặc xe tạm nhập của cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài tái xuất.
• Xe đăng ký tại các khu kinh tế - thương mại đặc biệt hoặc khu kinh tế cửa khẩu quốc tế theo quy định của Chính phủ khi tái xuất hoặc chuyển nhượng vào Việt Nam.
• Xe đăng ký sang tên, di chuyển đi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác.
• Xe tháo khung để đăng ký cho xe khác.
• Xe đã đăng ký nhưng phát hiện hồ sơ xe giả hoặc xe có kết luận của cơ quan có thẩm quyền số máy, số khung bị cắt hàn, đục lại, tẩy xóa hoặc cấp biển số không đúng quy định.

Những thay đổi khi quy định về biển số định danh có hiệu lực từ 1/7

Không được chuyển nhượng biển số định danh

Theo thông tư mới, khi chuyển quyền sở hữu xe, chủ xe phải giữ lại giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe (không giao cho người nhận chuyển quyền sở hữu xe) và nộp cho cơ quan đăng ký xe để làm thủ tục thu hồi. Như vậy, biển số định danh sẽ được sử dụng suốt đời, không được phép mua bán hoặc chuyển nhượng biển số xe. Trong trường hợp này, chủ xe không làm thủ tục thu hồi sau khi chuyển quyền sở hữu thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hành vi vi phạm liên quan đến xe đó. 

Tuy nhiên, đối với biển số đấu giá thì được phép bán, chuyển nhượng, cho tặng, thừa kế biển số xe kèm theo xe. Sau khi chủ xe làm thủ tục thu hồi, người mua xe làm thủ tục đăng ký sang tên xe (vẫn giữ nguyên biển số đi theo xe) tại cơ quan đăng ký nơi người mua xe cư trú.

Thủ tục đăng ký xe phải được thực hiện trên cổng dịch vụ công

Từ ngày 1/7, mọi thủ tục đăng ký xe đều phải được kê khai trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Sau khi kê khai thành công và được gửi tin nhắn báo mã hồ sơ, thì chủ xe sẽ làm thủ tục đăng ký xe tại cơ quan có thẩm quyền. 

Trường hợp không tiến hành thực hiện được trên cổng dịch vụ công quốc gia do không có dữ liệu điện tử hoặc gặp bất kì lỗi kĩ thuật nào, chủ xe phải kê khai làm thủ tục trực tiếp tại cơ quan đăng ký xe.

Với trường hợp xe, hồ sơ xe không bảo đảm đúng quy định, cần bổ sung, hoàn thiện hồ sơ theo phiếu hướng dẫn. Việc trả kết quả đăng ký xe có thể được thực hiện qua dịch vụ bưu chính công ích.

Theo hướng dẫn, để đăng kí biển số định danh dành cho ô tô, xe máy trên cổng dịch vụ công quốc gia, chủ phương tiện cần thực hiện theo các bước:

• Đăng nhập cổng dịch vụ công, kê khai, kí số giấy khai đăng kí xe và nhận mã hồ sơ đăng kí xe trực tuyến, lịch hẹn giải quyết hồ sơ qua địa chỉ thư điện tử hoặc qua tin nhắn điện thoại để làm thủ tục đăng kí xe.
• Đưa xe đến cơ quan đăng kí xe; cung cấp mã hồ sơ đăng kí xe trực tuyến; kí giấy khai đăng kí xe (trường hợp chủ xe không sử dụng chữ kí số) và nộp các giấy tờ liên quan.
• Sau khi cán bộ đăng kí xe kiểm tra hồ sơ, kiểm tra thực tế xe bảo đảm hợp lệ thì được cấp biển số theo nguyên tắc: Cấp biển số mới đối với trường hợp chủ xe chưa được cấp biển số định danh hoặc đã có biển số định danh đang đăng kí cho xe khác; cấp lại theo số biển số định danh đối với trường hợp biển số định danh đó đã được thu hồi.

Biển 5 số khi định danh sẽ giữ nguyên

Ngoài vấn đề quản lý biển kiểm soát theo định danh, thông tư mới về quản lý biển kiểm soát xe cũng có nhiều điểm mới. Ví dụ, biển 5 số khi định danh sẽ giữ nguyên, riêng biển 3 hay 4 số sẽ cấp đổi sang biển 5 số.

Những xe chưa sang tên đổi chủ, mới công chứng uỷ quyền thì sau 1/7 khi định danh sẽ bỏ biển cũ và bấm biển mới.

Từ ngày 1/7, sẽ định danh cả biển số ô tô và xe máy, dự kiến quá trình định danh hoàn tất trong 2 năm.