Nam Quỳnh
Cầu thủ Đoàn Văn Hậu của CLB Hà Nội vừa gặp phải chấn thương dây chằng chéo. Nguyên nhân của chấn thương này thường xuất phát từ đặc thù vận động của bóng đá.
Chấn thương dây chằng chéo không phải là điều quá xa lạ với những người quan tâm đến bóng đá.
Cho dù là cầu thủ chuyên nghiệp hay vận động viên đá bóng nghiệp dư, nguy cơ chấn thương dây chằng chéo đều có thể xảy ra.
Mới đây, Đoàn Văn Hậu đã bị dính chấn thương nặng. Sau khi khám, các bác sĩ xác định anh bị giãn phù dập dây chằng chéo trước, chéo sau, cơ gân kheo và sừng trước sụn chêm.
Chấn thương của Văn Hậu đã một lần nữa cảnh báo về sự nguy hiểm về chấn thương dây chằng chéo.
1. Dây chằng chéo và chấn thương dây chằng chéo là gì?
Khu vực đầu gối là một khu vực rất phức tạp với sự kết nối của hai xương và các cơ lớn. Trong đó, hai xương đùi và cẳng chân được kết nối với nhau bởi hai dây chằng bắt chéo ở mặt trước và sau.
Nhờ sự giữ chặt của các dây chằng chéo mà khớp nối mới có thể chắc chắn, linh hoạt và đáp ứng được các yêu cầu về vận động như chạy, nhảy hằng ngày của con người.
Theo nhiều chuyên gia: "Chấn thương dây chằng chéo có thể hiểu là tình trạng dây chằng chéo bị căng, đứt một phần hoặc đứt toàn bộ".
2. Phân loại chấn thương đứt dây chằng chéo
Thông thường có 2 loại chấn thương đứt dây chằng chéo bao gồm:
- Đứt dây chằng chéo do chấn thương trực tiếp
Đây là những chấn thương về mặt vật lý xảy ra khi phần chân bị va chạm như ngã xe, tai nạn lao động, tai nạn giao thông. Những chấn thương đứt dây chằng chéo này thường chỉ chiếm 30% tổng số các trường hợp.
- Đứt dây chằng chéo gián tiếp
Đây là chấn thương xảy ra khi không có va chạm vật lý, chủ yếu xuất phát từ vận động và thường khá phổ biến ở người chơi các môn thể thao phải chuyển hướng đột ngột hoặc thường xuyên bật nhảy như bóng đá, bóng rổ, tennis...
Trong số các môn thể thao, bóng đá được coi là môn thể thao dễ bị đứt dây chằng chéo nhất. Theo thống kê, gần 70% số ca đứt đây chằng chéo xuất phát từ chơi thể thao.
3. Nguyên nhân khiến cầu thủ bóng đá hay đứt dây chằng chéo?
Việc chuyển hướng đột ngột là điều khá phổ biến khi chơi bóng đá, bản thân các cầu thủ chuyên nghiệp cũng là những người có dây chằng chéo chắc chắn hơn người bình thường nhưng chấn thương dây chằng chéo vẫn xảy ra.
Nguyên nhân chính của tình trạng đứt dây chằng chéo ở các cầu thủ chính thường nằm ở 3 yếu tố dưới đây:
- Thi đấu quá nhiều
Tháng 9/2019, huấn luyện viên Zidane của Real từng phàn nàn trong một cuộc họp báo rằng các cầu thủ của ông đang phải thi đấu quá nhiều với cường độ 3 ngày một trận.
Điều đó khiến một loạt các cầu thủ trụ cột của Real bao gồm Eden Hazard, Luka Modric, James Rodriguez, Marcelo và Thibaut Courtois phải ngồi trên băng ghế dự bị với vấn đề về đầu gối.
Dây chằng chéo không phải là sợi dây đàn hồi vô hạn, càng vận động mạnh và lâu, dây chằng chéo trước càng căng.
Nếu không được nghỉ ngơi để phục hồi về trạng thái ban đầu, dây chằng chéo sẽ luôn căng và cực kì dễ tổn thương mà không hề có triệu chứng báo trước.
- Dinh dưỡng không đủ
Dinh dưỡng là điều cực kì quan trọng với mọi cầu thủ, nó giúp phục hồi và phát triển các cơ bắp.
Dây chằng cũng tương tự như vậy, việc thiếu đi các dưỡng chất cần thiết cho dây chằng như collagen, chất đạm và can-xi có thể khiến việc phục hồi dây chằng trở nên khó khăn.
- Không khởi động kĩ
Khởi động được coi là yêu cầu bắt buộc với các cầu thủ chuyên nghiệp, tuy nhiên trong một số trường hợp, điều này hay bị bỏ qua.
Việc không khởi động kĩ thường khiến cho dây chằng không kịp chuyển từ trạng thái nghỉ sang vận động đột ngột sẽ làm tăng gấp đôi nguy cơ bị chấn thương dãn hoặc đứt.
4. Dấu hiệu của chấn thương dây chằng chéo trước
Một số dấu hiệu nhận biết bị chấn thương đứt dây chằng chéo có thể được thể hiện như dưới đây:
- Đầu gối bị sưng đau
Người bị chấn thương đứt dây chằng thường sẽ có dấu hiệu điển hình là đau khớp gối. Cụ thể, đầu gối sưng tấy làm khớp xương khó vận động.
Cơn đau dữ dội hơn khi vận động mạnh hoặc vẫn tiếp tục di chuyển nên cần sự trợ giúp của người khác, giống với trường hợp đứt dây chằng của tiền vệ Lương Xuân Trường năm ngoái.
- Khớp gối bị lỏng
Sau khoảng 2 - 3 tuần, các dấu hiệu đau nhức, sưng tấy không còn nữa. Bệnh nhân có thể đi lại, tuy nhiên sẽ không thể như lúc ban đầu mà có cảm giác khớp gối bị lỏng, không chắc chắn như ban đầu
Lúc này, người mắc phải sẽ có một số triệu chứng như:
+ Chân đi lại không vững;
+ Nếu phải đứng trụ bên chân bị tổn thương sẽ rất khó khăn;
+ Khi leo cầu thang sẽ có cảm giác bị gai đầu gối và khó đi;
+ Khớp gối khi cử động có tiếng "rắc".
5. Điều trị và phòng tránh đứt dây chằng chéo
Khi bị đứt dây chằng chéo, điều trị càng sớm là điều cần thiết. Nhưng phòng ngừa trước là điều nên được ưu tiên.
- Điều trị ngay khi gặp tổn thương
Thông thường, ngay sau khi bị chấn thương ở khu vực đầu gối, người gặp chấn thương cần ngay lập tức liên hệ các cơ sở y tế để được điều trị càng sớm càng tốt.
Trong trường hợp đứt, giải pháp duy nhất là phẫu thuật tái tạo dây chằng.
Mức độ phục hồi sau phẫu thuật này có thể kéo dài từ 6 - 8 tháng. Với khả năng quay lại chơi thể thao lên đến là từ 90 - 95% so với ban đầu.
- Phòng tránh ngay từ trước
Để tránh tối đa việc bị đứt dây chằng chéo, điều quan trọng là cần kết hợp giữa luyện tập, nghỉ ngơi và dinh dưỡng;
Việc luyện tập để tăng cường sức mạnh cho dây chằng chéo là rất cần thiết. Trước khi tập, người chơi sẽ phải khởi động đầy đủ.
Các bài tập với tạ như squat, deadlift là cần thiết để tăng sức mạnh cho cả cơ và dây chằng. Cơ bắp khỏe cũng sẽ giảm tải bớt áp lực cho dây chằng.
Ngoài ra, các bài tập chạy nước rút bên ngoài cũng sẽ giúp tăng cường sức mạnh cho dây chằng chéo.
HLV thể lực đội bóng của Beckham chỉ cách tập chân mạnh như siêu sao
- Nghỉ ngơi đầy đủ
Luôn đảm bảo số giờ ngủ từ 7-8 tiếng khi chơi thể thao vừa và 8 - 10 tiếng khi chơi thể thao rất nặng là điều cần thiết để phục hồi.
Cường độ thi đấu cũng nên được sắp xếp để không bị quá dày trong thời gian quá dài.
- Bổ sung dinh dưỡng thường xuyên
Khi Văn Hậu chuyển sang thi đấu tại Hà Lan, CLB Heerenveen đã thuê chuyên gia dinh dưỡng riêng để giúp anh phục hồi thể lực và phát triển cơ bắp.
Lý do là bởi các chuyên gia của Heerenveen đã phát hiện thấy cầu thủ trẻ này phải thi đấu quá nhiều trong thời gian gần 1 năm trước khi sang Hà Lan.
Điều này cho thấy tầm quan trọng của dinh dưỡng đối với thể lực và tình trạng chấn thương của các cầu thủ.
Thường xuyên bổ sung các thực phẩm giàu protein, canxi và collagen với sự tư vấn của chuyên gia là điều rất cần thiết để có dây chằng khỏe mạnh.
Dây chằng của Văn Đức và Đình Trọng được chữa trị như thế nào?
Nam Quỳnh
